Heb je ooit gehoord van paradoxen? Hoewel het ingewikkeld klinkt, is het dankzij paradoxen dat we wetenschap en filosofie zo ontwikkeld hebben.

Want dankzij hen konden geleerden vragen beantwoorden die de mensheid 's nachts wakker hielden en ontwikkelden ze natuurlijk ook ongelooflijke nieuwe ideeën.

De term is zelfs zo complex geworden dat hij wordt toegepast in de taalkunde, wiskunde, natuurkunde en ook in de filosofie. En ja, paradoxen komen ook voor in belangrijke ethische kwesties in het dagelijks leven van ons allemaal. En om je dit te laten zien, hebben we 11 klassieke voorbeelden uitgelicht, zodat je begrijpt waar we het over hebben.

Wat is een paradox?

Voordat je gek wordt van de beroemdste paradoxen, moet je eerst begrijpen wat het woord betekent. Nou, in principe is paradox een stijlfiguur die "tegenstrijdigheid" aanduidt. Het is echter ook bekend en wordt oxymoron genoemd.

Over het algemeen zijn paradoxen samenhangende en goed gestructureerde ideeën, maar ze bevatten ook tegenstrijdigheden, die in de meeste gevallen erg ingewikkeld zijn om te begrijpen en te ontcijferen. Met andere woorden, het is een redenering met twee ideeën, waarvan de ene tegengesteld is aan de andere.

Om het beter te begrijpen: Camões' "liefde is een wond die pijn doet maar niet gevoeld wordt" is een voorbeeld van een paradoxale zin.

Paradoxen om te weten (en gek van te worden)

1- Paradox van Dichotomie

Deze paradox werd voor het eerst toegeschreven aan de Griekse filosoof Zenon van Eleia. Deze filosoof staat bekend om het creëren van verschillende soorten paradoxen, die allemaal probeerden te bewijzen dat het universum uniek, onveranderlijk en onbeweeglijk is.

De paradox verkondigt dat om ergens heen te gaan, je eerst halverwege moet lopen. Dan moet je de helft van de resterende afstand lopen en vervolgens de resterende helft. En zo gaat het maar door, tot in het oneindige. Met andere woorden, zoals we al hebben gezegd, het is een soort bewering dat beweging niet bestaat.

Geformaliseerd in de 20e eeuw, zegt een wiskundig perspectief dat de oplossing voor deze paradox is om een hele gekke som te accepteren: de helft van iets, opgeteld bij een kwart, dan bij een achtste, dan bij een zestiende, enzovoort, resulterend in het getal 1. Het zou hetzelfde zijn als zeggen dat 0,999 (en zo oneindig verder) gelijk zou zijn aan 1.

Deze theorie verklaart echter niet hoe een voorwerp zijn bestemming kan bereiken, want de verklaring voor deze vraag is nog onduidelijker en complexer. In principe zou de echte oplossing teruggaan op theorieën uit de 20e eeuw over materie, tijd en ruimte die deelbaar zijn.

2- De Theseus Schip Paradox

Deze paradox werd beschreven door Plutarch en wordt beschouwd als een klassieker uit de Griekse oudheid. Het gaat eigenlijk over de boot waarin Theseus en enkele jonge mannen uit Athene terugkeerden van Kreta. Er zaten 30 roeispanen in, die vermoedelijk bewaard werden tot de tijd van Demetrius van Falero.

De paradox bestaat uit het feit dat mensen twijfelden of de boot nog wel dezelfde boot zou blijven als in het begin, want naarmate het hout verrotte, verruilden ze het voor nieuw materiaal. Met andere woorden, uiteindelijk werd de boot helemaal gerestaureerd met nieuw hout.

Zo werd deze boot een voorbeeld van discussie voor filosofen. Sommigen zeiden dat het dezelfde boot was, terwijl anderen beweerden dat het al een andere boot was.

3- Paradox van God

In principe wordt God beschouwd als alomtegenwoordig, degene die overal aanwezig is; almachtig, die macht heeft over alle dingen; en ook alwetend, die alles weet. Hiermee stelt de paradox de reden voor het bestaan van de duivel ter discussie, aangezien God almachtig is.

Hij vraagt zich ook af hoe een almachtig wezen een steen kan maken die zo zwaar is dat zelfs hijzelf hem niet zou kunnen optillen.

In principe verdelen deze vragen de meningen. Aan de ene kant zijn er altijd mensen die in een opperwezen geloven en aan de andere kant zijn er mensen die niet in het bestaan van een God geloven.

4- Paradox van heteologische woorden

Ten eerste vertegenwoordigt het woord heteologie niet datgene wat het categoriseert, dat wil zeggen, het drukt een eigenschap uit die het niet bezit. Het woord werkwoord is bijvoorbeeld geen werkwoord, het is eigenlijk een zelfstandig naamwoord. De vraag verwijst hier precies naar: zou het woord heteologie dan een heteologie zijn?

Een van de aanvaardbare antwoorden is dat het heteologisch is als het zijn eigen kwaliteit niet beschrijft. Als we dit woord echter als heteologisch beschouwen, is het dat niet meer.

In principe werd deze paradox geassocieerd met de paradox van Russell. In het algemeen werd de verzamelingenleer van de wiskunde in de 20e eeuw in twijfel getrokken.

5- Paradox van de oorlogspiloot

Deze paradox stelt, in het kort, dat oorlogspiloten weg kunnen lopen uit de strijd als ze bewijzen dat ze psychisch aangedaan zijn. Maar iedereen die probeert te ontsnappen aan een verplichting bewijst eigenlijk dat hij gezond is.

Deze paradox wordt behandeld in de satirisch-historische roman "Ardil-22". De roman, die zich afspeelt in de Tweede Wereldoorlog, laat zien dat wanneer iemand iets nodig heeft, het alleen kan worden verworven door iemand anders die het niet nodig heeft.

In het boek maakt de hoofdpersoon kennis met deze paradox van de piloot. Uiteindelijk ziet hij in dat alle plaatsen om hem heen vol zitten met paradoxale en onderdrukkende regels.

6- Paradox van het belang van getallen

In principe draait deze paradox om het feit dat alle getallen iets bijzonders en interessants hebben. En als je een getal vindt waar niets interessants aan is, zal dat je onderscheidende kenmerk zijn.

Nummer 1 is het eerste natuurlijke getal, nummer 2 is het kleinste even priemgetal, nummer 3 is het eerste oneven priemgetal, nummer 4 is het kleinste samengestelde getal enzovoort.

Bovenal is deze paradox een vraag die gebaseerd is op de onnauwkeurige definitie van de term "Interessant". Maar niet op de tegenstrijdigheid die de andere paradoxen kenmerkt. Dit is precies wat hem anders maakt dan de andere.

7- Tweelingparadox

Denk aan de situatie waarin er twee tweelingen zijn en één van hen wordt meegenomen de ruimte in. De tweeling die de ruimte in wordt genomen zal echter leven met de lichtsnelheid. Dat wil zeggen, het zal met een snelheid van 299.792.458 m/s zijn.

Wanneer hij terugkeert naar de Aarde, zal hij jonger zijn dan zijn broer. Daarom wordt er gezegd dat de tijd langzamer liep voor die persoon die op het schip was.

8- Aardappelparadox

In principe is deze paradox om verder te kijken dan de hoeveelheid water in de aardappel. Dat wil zeggen, de paradox draait erom dat 100 gram aardappel gelijk is aan 99% water. Daarom zou 1% van het voedsel massa zijn. Maar als de aardappel gedroogd is, zal deze 98% water bevatten en 50 gram wegen.

Aan de andere kant, als een aardappel begint met 100 gram, betekent dit dat 1 gram droge stof is. Als een aardappel wordt gedroogd, bestaat deze voor 98% uit water en wordt die 1 gram stof 2% van het gewicht van het voedsel.

Met andere woorden, één gram is 2% van 50 gram, dus dat wordt het nieuwe aardappelgewicht.

9- Verjaardagsparadox

Deze paradox komt voort uit een waarschijnlijkheidsanalyse. En die stelt dat als er 23 mensen in een kamer zijn, de kans dat er twee mensen zijn die op dezelfde dag jarig zijn 50% is.

In principe begon deze theorie met het feit dat als 2 mensen samen in een kamer zijn, de kans dat ze niet op dezelfde datum jarig zijn 364/365 is. Deze theorie negeert echter schrikkeljaren en houdt er ook rekening mee dat er 364 verschillende dagen zijn tussen de geboortedatum van de eerste persoon en die van de tweede.

Maar als er 3 mensen in de kamer zijn, is de kans dat ze allemaal op een andere datum jarig zijn 364/365 x 363/365. Dus als je deze redenering voortzet, daalt de kans dat ze allemaal op een andere datum jarig zijn tot 50% als je 23 mensen hebt.

Met andere woorden, de kans dat twee mensen op dezelfde dag jarig zijn is groter.

10- De vriendschapsparadox

In principe betekent deze paradox dat je altijd meer vrienden hebt dan je denkt. Met andere woorden, met zulke geweldige technologie en de opkomst van sociale netwerken verdubbelt het aantal mensen dat met elkaar verbonden raakt.

Ten eerste kun je die persoon zijn die weinig vrienden heeft toegevoegd, of je kunt die persoon zijn die vol staat met collega's op hun profiel. Maar hoe weinig of hoeveel vrienden je ook hebt, iedereen zal een andere groep vrienden hebben, buiten jou.

Met andere woorden, je raakt ook verbonden met de vriendengroep van je vriend. Uiteindelijk ben je verbonden en onderling verbonden met hen allemaal, zelfs zonder het te weten.

11- Fermi-paradox

Deze paradox wordt zo genoemd omdat de natuurkundige Fermi zich tijdens een bepaalde lunch afvroeg "waar zijn ze?" Dat wil zeggen, waar zijn de andere mensen van de andere planeten.

In principe is al vastgesteld dat er niets bijzonders en unieks is aan de aarde. Daarom is het waarschijnlijk dat er ergens in het sterrenstelsel beschavingen zijn; er zijn immers 11 miljard planeten zoals de aarde. Wat echter niet kan worden verklaard, is het feit dat er nog nooit sporen van ander leven in het universum zijn gevonden.

Een van de oplossingen voor deze paradox is overigens het idee dat de aarde eigenlijk een gewone planeet is en dat leven misschien wel extreem zeldzaam is in het hele universum. Er zijn echter ook mensen die geloven dat beschavingen uit het verleden verdwenen kunnen zijn na nucleaire oorlogen of milieuverwoestingen.

En dat is nog niet alles. Verder is er een groep die het idee verkondigt dat buitenaardse wezens bestaan, maar dat ze zich misschien expres voor ons verbergen. Tenminste totdat we socialer en volwassener worden in technologische zin.

En toen lieten we je achter met die "vlo achter het oor" in een van de paradoxen?

Lees meer: Gebarentaal: Leer enkele woorden en zinnen in Ponden

Bronnen: Galileu magazine, Hiper cultura, Info escola, Mundo inverso

Afbeeldingen: Hiper cultura, Mundo inverso, Gospel prime, Viva bem, Sonia ideias