Son günlerde, BBB21 katılımcılarının karıştığı olaylar nedeniyle, psikolojik taciz veya işkence gibi bir konu internette çok fazla tartışma yaratıyor. Ne yazık ki, insanlar genellikle bu tür psikolojik şiddeti tanımlamakta zorlanıyor, özellikle de neredeyse her zaman hikayede yanlış tarafmış gibi hisseden kurbanlar.Psikolojik şiddet günümüzde çok önemli ve gereklidir.

Sonuçta, tıpkı fiziksel saldırılar gibi, psikolojik işkence de bir kişinin akıl sağlığını veya zekasını sorgulayacak kadar zarar verebilir, incitebilir, güvenini ve öz saygısını yok edebilir.

Gaslighting olarak da bilinen psikolojik işkence, saldırganın bilgiyi çarpıtması, gerçeği atlaması, yalan söylemesi, manipüle etmesi, tehdit etmesi ve diğer birçok psikolojik şiddetten oluşur. Bununla birlikte, psikolojik şiddet mağdurunun bir profili yoktur, kişinin türü veya durumu ne olursa olsun herkes mağdur olabilir.

Bu nedenle, ilişkilerde, iş ortamında meydana gelebilir ve hatta çocukları etkileyebilir.

Bu nedenle, mağdurun ruh sağlığı üzerinde çok olumsuz bir etkisi olabileceğinden, istismar belirtilerinin mümkün olan en kısa sürede nasıl tespit edileceğini bilmek çok önemlidir. Ayrıca, belirtileri tespit etmenin bir yolu, saldırgan ve mağdurun dahil olduğu tutumları veya durumları gözlemlemek olacaktır. Ve psikolojik işkencenin bir suç olduğunun altını çizmek önemlidir.

Psikolojik işkence nedir?

Psikolojik işkence, mağdurun psikolojik faktörüne yönelik bir dizi sistematik saldırıdan oluşan, amacı acı çektirmek ve korkutmak olan, ancak istediğini elde etmek için fiziksel temasa başvurmadan, yani manipüle etmek veya cezalandırmak olan bir istismar türüdür. Bununla birlikte, Brezilya literatüründe bu tema hala azdır, bu nedenle teorik temel yabancı yazarlarla yapılmıştır.

BM'ye (Birleşmiş Milletler Örgütü - 1987) göre işkence, ister fiziksel ister psikolojik olsun, kasıtlı olarak acı veya ıstırap verme niyetiyle yapılan herhangi bir eylemden oluşur. Ancak BM tarafından kullanılan bu kavram, adam kaçırma veya savaşlarda yapılan işkence ile ilgilidir. Bununla birlikte, psikolojik saldırganın her zaman bir amacı olduğu için kişilerarası ilişkiler bağlamında da kullanılabilir.Tacizci, eylemlerinin psikolojik işkence olarak nitelendirildiğinin farkında olmasa bile, hoşlanmadığı kişiye zihinsel ve duygusal acı çektirmek için bu yolu seçer.

Ayrıca, psikolojik işkence de suç olarak kabul edilmektedir. 9.455/97 sayılı yasaya göre, işkence suçu sadece fiziksel istismar değil, zihinsel veya psikolojik acı ile sonuçlanan her türlü durumdur. Ancak, fiilin suç olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki durumlardan en az birinin tespit edilmesi gerekmektedir:

• Bir kişiyi kişisel veya üçüncü taraf bilgi veya beyan vermeye teşvik etmek amacıyla işkence.
• Suç niteliğindeki bir eylemi veya ihmali kışkırtmak için şiddet.
• Dini veya ırksal ayrımcılık temelinde istismar.

Ancak, bu durumlardan hiçbiri psikolojik şiddet suçlamasına uymuyorsa, şiddet eylemleri yine de başka bir suç türünü oluşturabilir. Örneğin, yasadışı kısıtlama veya tehdit.

Psikolojik işkence nasıl tespit edilir?

Psikolojik işkenceyi tanımlamak o kadar kolay değildir, çünkü genellikle saldırganlıklar çok inceliklidir, kaba veya dolaylı yorumlarla gizlenirler. Bununla birlikte, tacizler sıktır, öyle ki mağdur saldırganın tutumları karşısında şaşkınlık hisseder ve nasıl karşılık vereceğini veya tepki göstereceğini bilemez.

Aynı şekilde, mağdur ve saldırgan arasındaki ilişki de istismarın tespit edilmesini zorlaştırabilir, çünkü psikolojik işkence partnerler, patronlar, arkadaşlar, iş arkadaşları, akrabalar veya mağdurun sosyal çevresinin bir parçası olan herhangi bir kişi tarafından gerçekleştirilebilir. Bu nedenle, mağdur ve saldırgan arasındaki yakınlık derecesi, mağdurun şiddeti özümseme şeklini etkileyebilir.Böyle bir insanın kendisine böyle bir şey yapabileceğine inanmakta zorlanıyor.

Bununla birlikte, saldırganın tüm eylemleri incelikli değildir, çünkü saldırganın hiç de masum olmayan niyetleri ve mağdurun yenilmiş bakışları ve duruşu kolayca algılanabilir. Yine de, saldırgan tutumlarını asılsız gerekçelerin arkasına saklama eğilimindedir. Örneğin, "samimi" olmak istediği için veya mağdurun eylemleri nedeniyle bu muameleyi hak ettiği için bu şekilde davrandığını iddia eder.

Psikolojik işkence uygulayanların tutumları

1 - Gerçeği inkar eder

Saldırgan asla gerçeklerin doğruluğunu kabul etmez, kanıt olsa bile hepsini inkar eder ve çürütür. Psikolojik şiddet bu şekilde gerçekleşir, çünkü kurbanın gerçekliğini sorgulamasına neden olur, inançlarından şüphe etmeye başlamasını sağlar. Bu da onu saldırgana itaatkar hale getirir.

2 - Mağdurun en çok sevdiği şeyi ona karşı kullanın

Tacizci, mağdur için en değerli olan şeyleri onu küçümsemek için kullanır; örneğin, mağdurun çocuklarını kullanarak, onlar için yeterince iyi olmadığını veya asla anne olmaması gerektiğini iddia eder.

3 - Eylemleri sözleriyle uyuşmuyor

Psikolojik işkence yapan kişi, genellikle sözlerinden tamamen farklı eylemlerde bulunur, yani kendisiyle çelişir. Bu nedenle, saldırganı tespit etmenin bir yolu, tutum ve eylemlerinin sözleriyle uyuşup uyuşmadığına dikkat etmektir.

4 - Kurbanın kafasını karıştırmaya çalışır

Psikolojik işkence, saldırganın kurbana sürekli olarak kötü şeyler söylediği ve ardından onu itaatkâr tutmak için bir şekilde övdüğü bir döngüden geçer. Bu şekilde, kişi kısa süre sonra gelecek yeni saldırılara karşı savunmasız kalır.

5 - Mağduru diğer insanlarla karşı karşıya getirmeye çalışır

Saldırgan, mağduru kendi ailesi de dahil olmak üzere sosyal çevresindeki herkesten uzaklaştırmak için her türlü manipülasyon ve yalanı kullanır. Bunu yapmak için saldırgan, insanların ondan hoşlanmadığını veya onun için iyi bir arkadaş olmadıklarını söyler. Daha sonra, mağdur onu neyin yanlış olduğu konusunda uyarabilecek insanlardan uzaklaştığında, saldırganın isteklerine karşı daha da savunmasız hale gelir.

Psikolojik işkence mağdurunun davranışları

1 - Saldırganın davranışları için gerekçeler yaratır

Saldırganın eylemleri sözleriyle çelişme eğiliminde olduğundan, kafası karışan mağdur onun davranışları için açıklamalar üretmeye başlar. Bu, maruz kalınan psikolojik şiddetin gerçekliğinin şokundan kaçınmak için bir tür savunma mekanizması olarak çalışır.

2 - Her zaman özür diliyorsunuz

Mağdur, bu durumda hatalı olanın kendisi olduğunu düşündüğü için, ortada hiçbir neden yokken bile saldırgandan sürekli özür diler. Aslında, mağdurun bunu neden yaptığına dair genellikle hiçbir fikri yoktur, ancak bunu yapmaya devam eder.

3 - Sürekli kafanız karışık hissediyorsunuz

Sürekli manipülasyon mağdurun sürekli bir kafa karışıklığı içinde olmasına neden olur, sonuç olarak delirdiğini ya da iyi bir insan olmadığını düşünmeye başlar. Bu nedenle başına gelenleri hak etmektedir.

4 - Eskisi gibi olmadığınızı hissediyorsunuz

Neyin değiştiğini bilmemesine rağmen, mağdur psikolojik işkenceye maruz kalmadan önceki kişi olmadığını hisseder. Bu anlarda, arkadaşlar ve aile üyeleri genellikle neyin değiştiğine işaret eder ve istismarcı ilişki hakkında uyarmaya çalışır.

5 - Kendinizi mutsuz hissediyorsunuz ama nedenini bilmiyorsunuz

Psikolojik işkenceye maruz kaldığında, mağdur kendini mutsuz hissetmeye başlar ve etrafında iyi şeyler olsa bile kendini mutlu hissedemez. Bunun nedeni, istismarın mağdurun duygularını bastırma eğiliminde olması ve bu nedenle kendini iyi hissedememesidir.

Psikolojik işkencenin ruh sağlığı açısından sonuçları

İster fiziksel ister psikolojik olsun, tüm şiddet türleri ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olur, ancak psikolojik işkencenin tek amacı mağdurun duygusal durumunu bozmak olduğu için, ruh sağlığı üzerindeki sonuçları daha belirgindir. Yaşanan sürekli aşağılamalar, mağdurun kendi akıl sağlığından, zekasından ve özgüveninden şüphe etmeye başlamasına neden olurSonra saldırganın gerçekten haklı olup olmadığını, onun söylediği gibi kötü bir insan olup olmadığını ve tüm bunları yaşamayı hak edip etmediğini sorgulamaya başlar.

Sonuç olarak, bu sorgulama, mağdurun kendisinden nefret etmesine neden olan olumsuz ve kendini küçümseyen düşünceleri teşvik eder, bu da tam olarak saldırganın hedefidir, çünkü düşük öz saygı ile mağdur, tepki vermeden tuzaklarına ve manipülasyonlarına daha kolay düşer. Dahası, psikolojik işkence bir dizi zihinsel bozukluğun gelişmesine yardımcı olabilir,örneğin depresyon, anksiyete, panik sendromu, travma sonrası stres vb.

Psikolojik işkencenin daha ileri aşamalarında, mağdurun saldırganla her türlü etkileşimi onun için çok çaba gerektirir. Çünkü onunla yüzleşmekten korkar, kendini korumak için kalmayı ve sessizliği tercih eder. Kısacası, psikolojik işkence mağdurları ortaya çıkabilir:

• Sürekli mutsuzluk hissi
• Paranoya
• Aşırı korku
• Psikolojik ve duygusal yorgunluk
• Savunmacı davranış
• Güven eksikliği
• Kendini ifade etmede güçlük
• Sosyal izolasyon
• Ağlama krizi
• Geri çekilen davranış
• Sinirlilik
• Uykusuzluk

Psikolojik semptomlara ek olarak, örneğin cilt alerjileri, gastrit ve migren baş ağrıları gibi psikosomatik semptomlar da yaşayabilirsiniz.

Psikolojik işkence türleri

1 - Sürekli aşağılanma

Psikolojik işkence mağduru, saldırganın sürekli aşağılamalarına maruz kalır, başlangıçta "Bu işte çok iyi değilsin" gibi küçük bir hakaret gibi görünür. Ve yavaş yavaş "Çok zeki değilsin" gibi hakaretlere dönüşür. Ve son olarak, "Çok aptalsın". Sonuç olarak, saldırganın mağdurun zayıf noktalarına saldırdığı ve en çok acıttığı yeri incittiği ruh sağlığı her gün baltalanır.Dahası, istismar hem kamusal alanda hem de özel alanda gerçekleşebilir.

2 - Duygusal şantaj

İstismarcı manipülasyonu mağdura duygusal şantaj yapmak, belirli durumlar için suçu tersine çevirmek ve hatta istediğini elde etmek için kullanır. Bu genellikle gözden kaçan bir manipülasyon yöntemidir çünkü konuyla ilgili görünmez. Ancak ruh sağlığına diğer istismar türleri kadar zarar verir.

3 - Psikolojik İşkence: 'Zulüm

Psikolojik saldırgan genellikle istediğini elde edene kadar pes etmez, bu nedenle sadece egosunu beslemek için mağduru küçük düşürür, küfür eder ve utandırır. Bu nedenle, sadece üstünlük hissi elde etmek için mağduru takip edebilir, ayrıca imajını zedelemek için arkadaşlarının ve ailesinin önünde düşmanca yorumlar yapabilir ve onunla alay edebilir.

4 - Gerçekliğin çarpıtılması

Psikolojik işkencenin en yaygın suistimallerinden biri, saldırganın mağdurun sözlerini çarpıtarak kafasının karışmasına ve neyin gerçek olup olmadığını ayırt edememesine neden olduğu gerçeğin çarpıtılmasıdır. Bu teknik, mağduru yorumlama kapasitesinden şüphe etmeye ve dolayısıyla yalnızca saldırganın sözlerine inanmaya teşvik etmekten oluşan gaslighting olarak bilinir.Bu şekilde saldırgan, mağdurun sözlerini etrafındaki insanlara çarpıtarak gerçeğin sahibi olarak konumunu sağlamlaştırabilir.

5 - Alay

Mağdurla alay etmek, psikolojik işkence istismarının bir parçasıdır. Bununla saldırgan hiçbir şeyin peşini bırakmaz ve örneğin kişiliğini, konuşma şeklini, giyim tarzını, seçimlerini, görüşlerini, inançlarını ve hatta mağdurun ailesini sürekli eleştirir.

6 - İfade özgürlüğünün kısıtlanması

Psikolojik işkence mağduru, fikirleri saldırgan tarafından uygunsuz veya rezil olarak değerlendirildiği için kendini açıkça ifade etmekten mahrum bırakılır. Böylece, zamanla, olduğu kişi olmasına izin verilmediğini hisseder ve saldırgan tarafından dayatılan gelenekleri takip etmeye başlar.

7 - İzolasyon

Psikolojik işkencenin amacına ulaşabilmesi için saldırgan, manipülasyonlarının daha etkili olabilmesi amacıyla mağduru arkadaşlarından ve ailesinden izole etmeye çalışır.

Psikolojik işkence ile nasıl başa çıkılır?

Psikolojik işkenceyi tespit etmenin ilk adımı, mağduru saldırgandan uzaklaştırmaktır. Saldırganın aynı evde yaşayan bir eş ya da akraba olduğu durumlarda, araya mesafe koymak zor olabilir. Bu nedenle, mağdurun güvendiği birinin evine götürülmesi çok önemlidir. Bu mesafe, saldırganın olumsuz etkisi olmadan daha net düşünmesine yardımcı olabilir.

İkinci adım, sürekli istismarın neden olduğu duygusal yaraları iyileştirmek ve öz saygınızı geri kazanmak için yardım almaktır. Ayrıca, durum hakkında bilgi sahibi olan arkadaşlarınızdan veya aile üyelerinizden yardım alabilirsiniz. Ancak, iyileşme sürecine yardımcı olması için bir psikologdan yardım almanız gerekir.

Örneğin, istismarcı ilişkilerin kurbanı olan veya saldırganla bağını koparamayan kişiler için psikoterapi şiddetle tavsiye edilir.

Bu nedenle, bir psikoloğun yardımıyla, mağdurlar hayatlarını yeniden değerlendirmek ve refahlarını ve ruh sağlıklarını garanti altına alan kararlar almak için gerekli gücü elde ederler. Ayrıca, mağdurun saldırgan tarafından maruz kaldığı ve uzun süre bilinçaltında kalabilen aşağılamalarla mücadele etmesine yardımcı olur.

Kısacası, psikolojik tedavi, psikolojik işkence mağdurunun zihinsel ve duygusal sağlığına verilen zararı iyileştirmek için gereklidir. Ve zaman içinde terapi, psikolojik şiddet mağduru olmadan önceki haline dönmesine yardımcı olabilir.

Eğer bu makaleyi beğendiyseniz, bunu da beğeneceksiniz: Maria da Penha Yasası - 9 ilginç gerçek ve neden sadece kadınlar için olmadığı.

Kaynaklar: Vittude, Diário do Sudoeste, Tela Vita

Görseller: DCI Gazetesi, Jefferson de Almeida Blog, JusBrasil, Exame, Vírgula, Psicologia Online, Cidade Verde, A Mente é Maravilhosa, HypesCience, Gazeta do Cerrado