Roodkapje is een van de meest duurzame klassieke kinderverhalen die er bestaan. Net als Sneeuwwitje en de zeven dwergen, Assepoester, Doornroosje, Peter Pan en vele andere sprookjes heeft het verhaal onze verbeelding gevormd en zelfs gediend als morele lessen die miljoenen kinderen over de hele wereld hebben beïnvloed. Maar niet alles is absoluut magisch in dit verhaal, er is eenecht Roodkapje, eng en macaber, die je in dit artikel zult bekijken.

Populaire versies van het verhaal

Eerdere versies van dit verhaal wijken af van de alom bekende versie van de gebroeders Grimm.

In het kort: in populaire versies van dit verhaal draagt een meisje een rode mantel met een capuchon (volgens Charles Perraults versie Le Petit Chaperon Rouge) of een muts in plaats van een capuchon (volgens de versie van Grimm, bekend als Roodkapje).

Op een dag gaat ze haar zieke grootmoeder bezoeken en wordt benaderd door een wolf aan wie ze naïef vertelt waar ze heen gaat. In de populairste moderne versie van het sprookje leidt de wolf haar af en gaat naar het huis van de grootmoeder, gaat naar binnen en verslindt haar. Vervolgens vermomt hij zich als de grootmoeder en wacht op het meisje, dat ook wordt aangevallen als ze aankomt.

Dan valt de wolf in slaap, maar een houthakkersheld verschijnt en maakt met een bijl een opening in de maag van de wolf. Roodkapje en haar grootmoeder komen er ongedeerd uit en leggen stenen op het lichaam van de wolf, zodat hij niet kan ontsnappen als hij wakker wordt en sterft.

Het echte verhaal en de oorsprong van Roodkapje

De oorsprong van "Roodkapje" gaat terug tot de 10e eeuw in Frankrijk, waar boeren het verhaal vertelden dat later door de Italianen werd overgenomen.

Daarnaast zijn er nog andere versies met een vergelijkbare titel gemaakt: "La Finta Nona" (De Valse Grootmoeder) of "Het Verhaal van de Grootmoeder". Hier vervangt het personage van een oger de wolf die de grootmoeder imiteert.

In deze verhalen spreken veel historici van kannibalisme in de plot, omdat het meisje de tanden van haar grootmoeder verwisselt voor rijst, haar vlees voor biefstuk en haar bloed voor wijn, dus ze eet en drinkt, en springt dan in bed met het beest en wordt er uiteindelijk door gedood.

Zelfs sommige versies van het echte verhaal van Roodkapje bevatten ongeoorloofde implicaties en bevatten een scène waarin het kleine meisje door de wolf wordt gevraagd haar kleren uit te trekken en in het vuur te gooien.

Sommige folkloristen hebben andere Franse folkloreversies van het verhaal opgespoord, waarin Roodkapje de poging tot bedrog van de wolf opmerkt en dan een "ik moet dringend naar het toilet" verhaal verzint tegen haar grootmoeder om te ontsnappen.

De wolf stemt met tegenzin in, maar bindt haar vast met een koord om te voorkomen dat ze ontsnapt, maar ze slaagt er toch in om te ontsnappen.

Interessant is dat deze versies van het verhaal Roodkapje afschilderen als een dappere heldin die alleen op haar verstand vertrouwt om horror te voorkomen, terwijl de latere "officiële" versies gepubliceerd door Perrault en Grimm een oudere mannelijke figuur bevatten die haar redt - de jager.

Het verhaal over de hele wereld

Er bestaan verschillende versies van "Roodkapje" die bijna 3000 jaar oud zijn. Er wordt zelfs aangenomen dat de oudste versie in Europa een Griekse fabel uit de 6e eeuw voor Christus is, toegeschreven aan Aesop.

In China en Taiwan bestaat een verhaal dat lijkt op "Roodkapje". Het heet "Grootmoeder Tijger" of "Grote Tante Tijger" en stamt uit de Qing-dynastie (de laatste keizerlijke dynastie van China). Het motief, het idee en de personages zijn bijna identiek, maar de belangrijkste antagonist is een tijger in plaats van een wolf.

De versie van Charles Perrault

De 17e-eeuwse versie van het verhaal van de Franse folklorist en schrijver Perrault gaat over een jonge dorpsbuurvrouw die vol ongeloof het adres van haar grootmoeder deelt met een wolf. De wolf buit vervolgens haar naïviteit uit door haar te vragen naar bed te gaan, waar hij haar aanvalt en opeet.

Perraults moraal verandert de wolf in een zachtaardige aristocraat die jonge meisjes verleidt naar bars om ze te "verslinden". Sommige geleerden hebben zelfs beweerd dat dit een verhaal over verkrachting is, gezien het geweld van het verhaal.

In de 17e-eeuwse Franse incarnatie van "Roodkapje" is de wolf duidelijk een verleider die door Franse salons zwerft, klaar om nietsvermoedende meisjes aan te vallen. Het is dus een metafoor om een bredere boodschap over te brengen over voorvallen van verleiding of verkrachting in de echte wereld.

De versie van de gebroeders Grimm

Twee eeuwen later herschreven de gebroeders Grimm het verhaal van Perrault. Ze creëerden echter ook hun eigen variant, genaamd Roodkapje, waarin een jager in dierenhuid het meisje en haar grootmoeder redt.

De broers hebben een deel van het verhaal geschreven waarin Roodkapje en haar grootmoeder een andere wolf vinden en doden met behulp van een strategie die wordt ondersteund door hun eerdere ervaringen.

Deze keer negeerde het kleine meisje de wolf in het bosje, oma wilde hem niet binnenlaten, maar toen de wolf naar boven sloop, lokten ze hem met de geur van worst uit de schoorsteen waaronder ze eerder een badkuip vol water hadden gezet. Het resultaat was dat de wolf erin dook en verdronk.

Uiteindelijk sloten de gebroeders Grimm in 1857 het sprookje af zoals we het nu kennen, waarbij ze de duistere ondertoon van andere versies terugbrachten. Hun praktijk werd voortgezet door schrijvers en bewerkers uit de 20e eeuw die, in het kielzog van de deconstructie, analyses gebaseerd op Freudiaanse psychoanalyse en feministische kritische theorie, nogal verfijnde versies van het populaire kindersprookje produceerden.

Vond je het waargebeurde verhaal van Roodkapje interessant? Bekijk het dan: Gebroeders Grimm - Levensverhaal, referenties en belangrijkste werken

Bronnen: World of Books, The Mind is Wonderful, Recreio, Avonturen in de Geschiedenis, Klinische Psychoanalyse

Foto's: Pinterest